Jak inflacja wpływa na wysokość rat kredytu?
Od 2022 roku z powodu wielu czynników zarówno mikro jak i makroekonomicznych stały wzrost inflacji stał się faktem. Jak inflacja wpływa na sytuację ekonomiczną osób zadłużonych? Analizę rozpocznijmy od wyjaśnienia terminu inflacja?
Inflacja co to takiego?
Nie mamy zamiaru podawać skomplikowanych i mało zrozumiałych definicji. Dlatego najprościej rzecz ujmując inflacja to zjawisko ekonomiczne, które wiąże się z utratą siły nabywczej pieniądza (jego wartości) na skutek szybkiego wzrostu cen. Co skutkuje bezpośrednio tym, że konsumenci z upływem czasu w ramach posiadanego domowego budżetu, którego wartość się nie zmienia, mogą kupić coraz mniej dóbr. Spadek wartości pieniądza musi wywołać w pewnym momencie reakcje instytucji monetarnych państwa.
Dlatego też wpływ inflacji na raty zaciągniętych przez konsumentów kredytów ma ścisły związek ze stopami procentowymi, a dokładnie rzecz ujmując ich poziomem.
Czym są stopy procentowe i kto o nich decyduje?
Stopy procentowe to nic innego jak koszt kapitału należny kredytodawcy z racji udostępnienia kapitału klientowi czyli udzielenia kredytu. W Polsce stopy procentowe takie jak stopa depozytowa, stopa referencyjna, stopa lombardowa ustala ciało złożone z ekspertów ekonomii zwane Radą Polityki Pieniężnej (RPP). Rada Polityki Pieniężnej jest jednym z organów Narodowego Banku Polskiego i jest uprawniona do:
- Podwyższenia stóp procentowych, gdy poziom inflacji rośnie. Podnoszenie stóp zapobiega bowiem dalszemu wzrostowi cen produktów i usług. Dlaczego? Wyższe stopy procentowe mają zachęcić ludzi do oszczędzania pieniędzy. Mniejsza podaż pieniądza na rynku, to spadek konsumpcji, który obniża ceny. Przedsiębiorcy bowiem obniżają ceny by ponownie zachęcić do zakupów produktów i usług.
- Obniżenia stóp procentowych w kryzysie gospodarczym. Ma to pobudzić gospodarkę. Dlaczego? Przy obniżaniu stóp procentowych kredyty tanieją ich koszt maleje. Zarówno osoby fizyczne jak i prawne mogą zaciągnąć kredyt na bardziej preferencyjnych warunkach. Większa ilość pieniądza w kieszeniach konsumentów i inwestorów napędza gospodarkę. Dlaczego tak się dzieje? Bo ludzie z pieniędzmi więcej inwestują i kupują zwłaszcza wtedy, kiedy mają do dyspozycji tańszy kredyt.
W ten sposób poznaliśmy mechanizm i skutek wpływu inflacji na raty kredytów. Inflacja niestety zwiększa całkowite koszty kredytu i tym samym wysokość rat, które musi spłacać kredytobiorca. Dlaczego? Jak już wyżej wspomniano w przypadku występowania inflacji instytucje monetarne takie jak Rada Polityki Pieniężnej podejmują decyzję o podnoszeniu stóp procentowych i nawet jeśli po jakimś czasie podwyżki zostają wstrzymane, to poziom stóp procentowych utrzymywany jest przez dłuższy czas na wysokim poziome.
Czy można uniknąć skutków wzrostu stóp procentowych?
Tak można, i to jest dobra wiadomość. Kredyty ze stałym oprocentowaniem są nieco droższe od tych produktów kredytowych ze zmiennym oprocentowaniem, ale… Kredytobiorca ma pewność, że jego raty nie wzrosną w czasie trwania umowy kredytowej. Bez względu na ustalenia odgórne dotyczące stóp procentowych.